شاهرود؛ بهشت کویر - بازی های اندروید

شاهرود؛ بهشت کویر

نویسنده:محمد رضائیان

شاهرود که از جمله شهرستانهای تاریخی و باستانی ایران به شمار می آید و قدمت آن به هزار سال قبل از میلاد مسیح می رسد، برای بازسازی و نگهداری بناهای تاریخی با کمبود اعتبار روبرو است.

شاهرود به عنوان بزرگترین شهرستان استان سمنان با توجه به آب و هوای ویژه ای که دارد از دیرباز به عنوان قاره کوچک و یا بهشت کویر نامیده می گردد.

شاهرود که از جمله شهرستانهای تاریخی و باستانی ایران به شمار می آید و قدمت آن به هزار سال قبل از میلاد مسیح می رسد، برای بازسازی و نگهداری بناهای تاریخی با کمبود اعتبار روبرو است.

به گفته علیرضا کریمی رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و توریستی شاهرود اعتبارات سال جاری این اداره 440 میلیون ریال است که تا به امروز 370 میلیون ریال آن تخصیص یافته است.

وی می گوید: اعتبارات سال جاری حدود نصف اعتبارات سال گذشته است و نمی تواند جوابگوی نیازهای موجود باشد.

کریمی شرح داد: به دلیل ناچیز بودن اعتبارات، این اداره سال جاری پیروز به انجام هیچ پروژه تازه بازسازیی نشده است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و توریستی شاهرود با اشاره به این که بالغ بر 50 بنای تاریخی ثبت شده این شهرستان نیاز به بازسازی دارد، گفت: تخصیص نیافتن اعتبار مورد نیاز، موجب ویرانی تدریجی این بناها خواهد شد.

وی افزود: نبود اعتبارات کافی همچنین موجب اجرا نشدن طرحهای مطالعاتی آثار، تعیین حریم بناهای تاریخی و تپه های باستانی و ثبت حریم آنها شده که این امر زیان های جبران ناپذیری را در پی خواهد داشت.

کریمی گفت: به رغم ادغام سازمان ایرانگردی و صنایع دستی با میراث فرهنگی این اداره در زمان حاضر از نظر چارت اداری هیچ تغییری نکرده است و حتی ساختمان اداری ندارد و با وجود تنها یک دستگاه خودرو نمی تواند وظایف محوله در حوزه وسیع این شهرستان را انجام دهد. به گفته وی شهرستان شاهرود141 اثر ثبت شده تاریخی دارد که بیش از نیمی از آنها را بناهای تاریخی و مابقی را تپه های باستانی تشکیل می دهد و 50 اثر دیگر نیز شناسایی شده است که در مرحله تشکیل پرونده هستند.

کریمی درباره نوع مالکیت آثار تاریخی در این شهرستان می گوید: ما در حال حاضر فقط مالک 4 مورد هستیم که شامل خانه یغمایی، آرامگاه شیخ ابوالحسن خرقانی، آرامگاه ابن یمین فریومدی و منزل عطاردی است و بقیه یا مالک حقیقی و یا حقوقی دارند. ولی از تمام مالکان هنگام ثبت اثر رضایت نامه گرفته شده است و آنان حق هیچ گونه تخریبی را ندارند ضمن این که حفاظت و بازسازی آن نیز تحت نظر اداره میراث فرهنگی صورت می گیرد.

علیرضا کریمی درباره صنعت توریستی این شهرستان نیز می گوید: شهرستان شاهرود علاوه بر داشتن ظرفیت های بسیار بالا در منطقه ها و گردشگاههای طبیعی اعم از جنگل، کوه و آب و هوای منحصر بفرد، دارای کویر است.

وی می گوید: بخش کویر نیز در این شهرستان از ویژگیهای بالایی برای جذب توریست برخوردار است که تا به امروز اقدام مناسبی صورت نگرفته است. به گفته وی کویر این شهرستان برخلاف بسیاری از کویرهای ایران که در نقاط دورافتاده قرار دارند و بدون جاده دسترسی مناسب هستند، از جاده آسفالته و راه دسترسی مناسب برای کویرنوردی برخوردار است. رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و توریستی شاهرود ارزش تولیدات صنایع دستی در این شهرستان را سالانه حدود 20 میلیارد ریال اعلام نمود و گفت: سالانه بیش از 400 نفر در 3 مرکز صنایع دستی شاهرود در رشته های مختلف آموزش می بینند.

وی کمبود فضای آموزشی و امکانات گرمایشی در برخی از کارگاه ها را از جمله مسائل آموزش صنایع دستی در این منطقه ها مطرح نمود. کریمی همچنین از واگذاری فروشگاه صنایع دستی شاهرود به اعضای شرکت تعاونی صنایع دستی و تشکیل 3 شرکت تعاونی با حدود 70 عضو برای حمایت از صنعتگران این شهرستان خبر داد.

● جاذبه های توریستی

یکی از ویژگیهای مهم شاهرود وسعت و تنوع اقلیم آن است. شهری که اگرچه بر حاشیه کویر واقع شده است اما هرگز اسیر برهوت آن نشده است و بسیار بیشتر از دیگر شهرها سرسبزی دارد. در شاهرود چهار فصل سال را می توان دید و همه فصول در زمان خود وجود دارد و این باعث بوجود آمدن طبیعتی زیبا در این شهرستان شده است.

▪ جنگل ابر

اوج منظره ها طبیعی شاهرود در کوه ابر و قطری مشاهده می گردد که حدود 45 دقیقه با شاهرود فاصله دارد. در این نقطه گویی طبیعت را به طور اعجاب انگیزی نقاشی کرده اند. مجموعه ای از رنگها و فرمها آن هم در تمام فصول با منظرههایی بی نظیر. بهار با لکه های برف مانده بر شیار دره ها و چمن های تازه روئیده همچون ماهوت و مخمل، گلهای زرد، قرمز، بنفش و آبی، چاله های پرآب حاصل از برف زمستان و پرندگانی زیبا که در آسمان زیبای آن پرواز می کنند. تابستان با هوای خنک و روح بخش و اطراق کردن بر بالای بلندیها و در شب به نظاره نشستن ماه و ستارگان و تماشای منظره جنگل. پائیزش که از زیباترین فصول است با رنگهای متنوع و آفتاب دلچسب و صدای خش خش برگها در زیر پا و سرانجام زمستان سرد اما سفید و زیبا با اشکال ویژه حاصل از یخ زدن بر روی درختان که تمام اینها به مانند رویایی به خاطر می ماند.

▪ خوش ییلاق

پناهگاه حیات وحش خوش ییلاق 135 هزار هکتار وسعت دارد که 33 هزار هکتار آن را منطقه امن تشکیل داده است. بخشی از این پناهگاه در منطقه ها جنگلی استان گلستان و بخش دیگر در میان دشتهای وسیع و عوارض جغرافیایی پست و بلند استان سمنان قرار گرفته است. وجود دو سیستم کلان اقلیمی سبب پیدایش اکوسیستمهای متنوعی در منطقه شده است و با توجه به آن گونه های مختلفی از جانوران و گیاهان را می توان در منطقه مشاهده کرد. وجود 30 تا 40 گونه پستاندار در این پناهگاه گزارش شده است. پلنگ، خرس قهوه ای، گراز، شوکا، آهو، مرال، کل و بز، قوچ و میش (اوریال) از بزرگترین و مهمترین پستانداران منطقه به شمار می آیند.

▪ مجموعه تاریخی بسطام

شهر بسطام در 6 کیلومتری شمال شاهرود قرار گرفته است. این مجموعه شامل چند اثر تاریخی مانند آرامگاه بایزید بسطامی، مسجدبایزید، ایوان الجاتیو، مدرسه شاهرخیه، است که هریک تاریخچه مربوط به خود را دارد.

▪ کاروانسراهای تاریخی

شاهرود به دلیل شرایط ویژه جغرافیایی و قرار گرفتن بین رشته کوه های البرز و سرزمین های کویری همواره معبری مطمئن برای کاروانهای تجاری بوده است و به ویژه در دوره قاجار، شاهرود به عنوان قطب تجارتی مهم ایران به شمار می آمده است.

مجموعه کاروانسراهای میاندشت که در جهت زیارتی تهران، مشهد و نیز در همجواری با جاده تاریخی ارتباطی شرقی غربی ایران واقع شده است شامل 3 کاروانسرا است که یکی از آنها مربوط به دوره صفوی و دو کاروانسرای دیگر مربوط به دوره قاجاریه است.

کاروانسرای میامی که در 60 کیلومتری شرق شاهرود در کنار جاده اصلی شاهرود، سبزوار واقع شده و کاروانسرای بدشت که در 8 کیلومتری شاهرود در روستای بدشت واقع شده است از دیگر کاروانسراهای این شهرستان است.

▪ موزه شاهرود

بنای فعلی موزه شاهرود در حقیقت ساختمان قدیمی شهرداری (بلدیه) شاهرود است. این موزه در سال 1368 گشایش یافت. موزه شاهرود دارای دو بخش مردم شناسی و باستان شناسی در دو طبقه است. در بخش باستان شناسی این موزه، آثاری از تپه های تاریخی شاهرود، دامغان و سمنان از جمله تپه سنگ چخماق به نمایش درآمده است. همچنین در بخش مردم شناسی، اشیایی همچون پوشاک سنتی، زیورآلات، دست بافتها، اسناد و قباله ها واقع شده است.

▪ بازار شاهرود

بازار شاهرود یکی از بازارهای تاریخی و بزرگ استان است که در مرکز شهر شاهرود واقع شده است. قدمت این بازار به دوره قاجاریه باز می گردد. بازار شاهرود علاوه بر راسته اصلی دارای سه سوق و چهارسوق و چندین کاروانسرا، آب انبار، حمام و مدرسه است و از نظر اقتصادی از جایگاه ویژه ای در شاهرود برخوردار است.منبع: راسخون