وقتی نوسازی هویت تاریخی بازار ساوه را نشانه می گیرد - بازی های اندروید

جهت دریافت خدمات بازسازی منازل مسکونی با گروه ساختمانی آبان در ارتباط باشید. از طراحی پلن بازسازی تا اجرای جز به جز بازسازی منزل، ویلا و ساختمان اداری تخصص ماست.

متاسفانه مدرنیته باعث شده عده ای از مردم آثار قدیمی را کم ارزش بدانند. شهرهای تاریخی مانند ساوه به رغم پیشنه درخشان، امروزه با مسائل پیچیده و متعددی در رابطه با بناها و آثار تاریخی خود روبرو هستند و در این میان، هسته شهرهای تاریخی که یادآور خاطره عظمت و رونق شهر سنتی است، به جهت مسائل گوناگون از پرمساله ترین نقاط شهری در این مناطق به شمار می رود.

شهرستان ساوه رتبه اول ثبت آثار تاریخی را در سطح استان مرکزی دارد و مسجد جامع یک هزارساله ساوه از جمله نخستین مساجد ایران است که ساخت و تکمیل آن از قرون اولیه اسلام شروع و تا دوره قاجار ادامه داشته است و به عنوان مجموعه ای از ویژگی های معماری اسلامی ایران در دوره های مختلف مورد توجه پژوهشگران است.

بازار ساوه نیز از بازارهای قدیمی است که به دوره شکوفایی دین اسلام و مذهب تشیع علوی در دوران حکومت صفوی مربوط است. این بازار در طی دوران های متمادی بافت سنتی خود را حفظ نموده و با گذشت ایام و گرمی داد و ستد فعال بوده و پهنه ای گسترده یافته است.

مجموعه بازار ساوه شامل مسجد 14 معصوم، دالان حاج ملک و تیمچه نبوی زاده با چهار گذر است که در طول 600 سال، میعادگاه آداب، سنت ها، فرهنگ و تاریخ مردم بوده است و این بازار از دو بخش جنوبی شامل مسجد میدان، بنای چهارسوق و مجموعه حجره های اطراف مسجد و بخش شمالی بازار سرپوشیده ساوه که از یک راسته بازار اصلی با 12 گذر یا راسته فرعی تشکیل شده است.

بازار تاریخی ساوه به طول 600 متر، در سال 78 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است اما این بازار هم اینک با دو خطر اساسی روبرو است نخست آنکه بعضی نقاط آن به دلیل فرسودگی در حال تخریب یا از بین رفتن است که بازسازی اساسی آن همت مسئولان و اعتبارات ویژه را می طلبد.

نکته دیگر آنکه بعضی بازسازی های اجرا شده در محل های آسیب دیده متناسب با بافت بازار نبوده و نوسازی بعضی مغازه ها توسط مالکان نیز به مرور زمان در حال مخدوش کردن چهره تاریخی این بازار است که ادامه آن موجب از بین رفتن بافت تاریخی این بازار می گردد.

یک شهروند ساوه ای و که در این بازار مغازه دارد در این باره به خبرنگاران گفت: بازار این شهر یک بافت تاریخی ارزشمند است که کوچه پس کوچه های پیچ در پیچ قدیمی آن، اصالت تجارت و معماری آن برای هر بیننده ای روشن است و باگذشت قرن ها هنوز هم می توان روح تاریخ را در آن حس کرد و دیوارهای آجری آن یادگار دوران گذشته هستند.

وی بیان داشت: ضروری است که مسئولان ساوه از این ظرفیت تاریخی به نحو احسن بهره ببرند اما تا به امروز آنچنان که باید در جهت مرمت آن اقدامات اساسی صورت نگرفته به طوری که در بعضی نقاط آن خطر ریزش سقف بازار وجود دارد.

هر گونه نوسازی در بازار تاریخی ساوه نیازمند تأیید میراث فرهنگی است

رضا ایاز، سرپرست میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ساوه در گفت و گو با خبرنگاران گفت: هر گونه مجوز نوسازی و بازسازی توسط مالکان مغازه های بازار باید با نظر کارشناسان این سازمان انجام گردد و در صورت هر گونه توسعه و مرمت غیر مجاز، متخلفین به مراجع قضایی معرفی می شوند.

وی بیان داشت: تا به امروز تمامی امور بازسازی و مرمت با نظارت کارشناسان سازمان میراث فرهنگی اجرا شده و بعضی موارد تخلف نیز به مراجع قضایی معرفی شده اند چرا که حفظ بناهای تاریخی مهمترین وظیفه این دستگاه است.

سرپرست میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ساوه به نقش تاثیرگذار مردم در حفاظت از بناهای تاریخی اشاره نمود و اضافه کرد: با مشاهده معماری بازار ساوه از نزدیک می توان به بسیاری از ارزش ها و باورهای گذشتگان پی برد و به هویت تاریخی این منطقه افتخار کرد.

به گفته وی، حفاظت و احیای میراث فرهنگی، بناهای تاریخی و مراکز گردشگری شهر ساوه نیازمند تعامل و همکاری سایر دستگاه ها و ادارات شهرستان به ویژه مجموعه مدیریت شهری با این اداره است.

ایاز با اشاره به اهمیت صندلی و ظرفیت های تاریخی در شهر ساوه بیان داشت: میراث فرهنگی هر شهر نشانه اصالت، عظمت و قدمت فرهنگی آن شهر است که باید با حفظ و احیا مغتنم شمرده شوند.

طرح حفظ و نگهداری بازار ساوه در دست تدوین است

معاون شهرسازی و معماری شهردار ساوه نیز به خبرنگاران گفت: در سال 84 دولت وقت شیوه نامه ای برای بعضی بافت های فرسوده که ساختمان های آن متروکه یا مخروبه بوده و خطر معضلات اجتماعی در آنها وجود داشت جهت ساماندهی این بافت ها تنظیم کرد.

سید مهدی حسینی ابراز داشت: بافت های تاریخی نیز به عنوان زیر مجموعه بافت های فرسوده ولی با ضوابط خاص، تحت نظارت سازمان میراث فرهنگی در دستور کار احیا و بهسازی قرار گرفتند و در ساوه نیز علیرغم مداخله شهرداری در تهیه طرح های ویژه در بافت های تاریخی این شهر مانند طرح بزرگ مسجد تا مسجد، اما متاسفانه این طرح با استقبال سازمان میراث فرهنگی همراه نشد.

به گفته وی این طرح می توانست محرک رشد و توسعه بافت تاریخی ساوه و گامی مؤثر در جهت پویایی و رونق بناهای تاریخی این شهر به ویژه از مسجد سرخ تا مسجد جامع ساوه باشد اما نکته این است که سازمان میراث فرهنگی بیشتر به حفظ شرایط موجود بافت های تاریخی بسنده نموده است.

معاون شهرسازی و معماری شهردار ساوه توضیح داد: بازار تاریخی ساوه نیز به عنوان مهمترین عنصر تاریخی این شهر که از سالیان دور محل تعاملات اجتماعی و مالی مردم بوده و همچنان هم هست باید از اهمیت ویژه ای برای حفظ و نگهداری آن برخوردار باشد.

حسینی ادامه داد: به دلیل اهمیت این امر اخیراً حوزه شهرسازی و معماری با همکاری سازمان بهسازی و نوسازی شهرداری در پی تهیه یک طرح مشترک با اداره میراث فرهنگی برای تدوین ضوابط معماری بازار ساوه و نظارت بیشتر و تخصصی تر به تعمیرات و بهسازی مغازه ها توسط مالکان هستند.

وی گفت: هر گونه قصور و بی توجهی به این موضوع مهم به تدریج موجب تخریب و تضعیف پیکره بازار تاریخی ساوه را فراهم می سازد و نسل های آینده از هویت اسلامی و ایرانی این بازار بی نصیب خواهند ماند به همین سبب با هماهنگی های اجرا شده امیدواریم تا خاتمه اردیبهشت سال 95 مجموعه ضوابط و مقررات خاص بازار همراه با برنامه های اجرایی و عملیاتی شهرداری و میراث فرهنگی ساوه در حفظ و نگهداری بافت تاریخی بازار ساوه تهیه و به تصویب مراجع شهرستان و استان برسد.

با توجه به آنچه که مطرح شد به نظر می رسد باید با فراهم کردن امکانات و شرایط لازم، زمینه برای حضور بیشتر مردم در بافت تاریخی بازار ساوه فراهم گردد تا با حضور مردم روح در بافت تاریخی وجود داشته باشد چراکه خالی شدن بافت تاریخی از مردم سبب تخریب و از بین رفتن آن می گردد اما از سوی دیگر این حضور مردم در بافت تاریخی بازار نباید موجب آسیب دیدن و از بین رفتن شکل و شمایل تاریخی این بازار گردد و این مساله مستلزم نظارت دقیق نهادهای متولی این امر است.

خبرنگار: بهرام جاپلقی