چرا مرغ های آلوده بلاروسی جنجالی شد؟
به گزارش بازی های اندروید، اخیرا جلال محمودزاده، عضو هیئت رئیسه کمیسیون کشاورزی، در صفحه توییتر خود از احتمال واردات مرغ آلوده به کشور اطلاع داد. این نماینده مجلس نوشت: پس از خبر واردات گندم آلوده به سرب از روسیه و برنج آلوده به آرسنیک از هند طی د و سال گذشته! متأسفانه خبر رسیده که دولت درصدد واردات مرغ های احتمالا آلوده از کشور بلاروس است. هرچند سازمان دامپزشکی کشور اعلام نمود که هیچ مجوزی برای واردات محموله گوشت مرغ از بلاروس صادر نشده است. اما همچنان بعضی از مردم نسبت به آلوده بودن مرغ ها، دچار تردید شده اند. تا جایی که این موضوع به ترند روز خبر تبدیل شد.
به گزارش خبرنگاران، احتمال آلوده بودن مرغ های وارداتی زمانی جنبه پررنگ تری به خود گرفت که حبیب اسدالله نژاد رییس پیشین اتحادیه مرغداران مطرح نمود: آمار واردات مرغ دولت سیزدهم، در 30 سال اخیر بی سابقه است. اسدالله نژاد گفت: کشوری که توانایی فراوری یک میلیون تن مرغ را داشت هم اکنون اقدام به واردات مرغ گرم از ترکیه نموده است. حال پرسشی که مطرح می شود این است که چرا ایران علی رغم توانایی فراوری مرغ احتیاجمند واردات شده است؟ چرا ممکن است مرغ را از کشورهایی وارد کنیم که تخصص لازم را ندارند؟ و اساسا چرا هر چند وقت یک بار خبری جنجالی درباره مرغ های ترکیه ای، مرغ های بلاروسی یا هر مرغ وارداتی دیگری به گوش می رسد؟!
چرا مرغ همواره مساله بوده است؟
مرغ دولت یک پا دارد!
برومند چهارآیین، رئیس هیئت مدیره شرکت توسعه صنعت طیور کشور در مورد علل افزایش واردات مرغ گفت: ریشه گرفتاری فعلی در حوزه واردات مرغ و کاهش فراوری داخل، به سیاست اقتصاد دستوری برمی شود. دولت ها در ایران تصور اشتباهی را دنبال می نمایند. آن ها تصور می نمایند که می توان بازار را با دستور کنترل کرد. در حالی که نخستین اقدام یک اقتصاد فعال و پویا این است که ما آن را به یک مکانیسم فعال و پویای عرضه و تقاضا واگذار کنیم. اگر قصد داریم بازار را کنترل کنیم که با نوسان قیمت ها رو به رو نشویم، باید مدیریت صفر تا صد فراوری مرغ را به فعالان بخش خصوصی واگذار کنیم. بعلاوه باید اختیار و مسئولیت بدهیم تا بخش خصوصی را هم جوابگو کنیم.
وی اضافه کرد: بعلاوه می توانیم به جای قیمت دستوری، تَن به قیمت کارشناسی بدهیم. زمانی که قیمت کارشناسی مد نظر فعالان مالی اجرا شود، بسیاری از مسائل حل خواهد شد. تصور غلط دولت در اقتصاد دولتی باعث شده ما از کشوری که می توانستیم یک میلیون تن گوشت مرغ صادر کنیم، تبدیل شدیم به کشوری که مرغ را وارد می کنیم. این دقیقا ناشی از همان قیمت های دستوری است که مرغ دولت یک پا دارد. دولت باید یک بار برای همواره مشکل را حل نماید و قیمت کارشناسی و تعیین حجم فراوری را به بخش خصوصی بسپرد.
چهار آیین درباره علل وابستگی ایران به واردات مرغ از کشور های متفرقه گفت: در جهان چیزی حدود یکصد و سی میلیون تُن گوشت مرغ فراوری می شود. از این اندازه، صد و بیست میلیون تن، مصرف داخلی است. ما مقام هفتم و گاهی هشتم فراوری در جهان را داریم. ده میلیون تن از این یکصد و سی میلیون تن، قابل تجارت است. بعضی کشور ها در زمینه فراوری، مازاد دارند. از جمله کشور هایی که مازاد دارند می توان به برزیل، آمریکا، بعضی کشور های اتحادیه اروپا و ترکیه اشاره نمود. کشور ما هم ظرفیت مازاد دارد. ظرفیت مازاد ما چیزی حدود یک میلیون تن است؛ بنابراین وقتی دولتمردان محترم با دخالت ناصواب ورود پیدا می نمایند و سبب تعطیلی بعضی واحد های مرغداری می شوند، بازار جهانی آمادگی ندارد که فورا احتیاج داخل کشور ما را تامین کند. بسیاری از این کشور ها حتی از یک سال قبل، قرارداد های فروش خود را بسته اند.
وی اضافه کرد: کشور های اطراف ما از عمان تا پاکستان، چیزی حدود سه میلیون تن احتیاج واردات گوشت مرغ دارند. از ده میلیون تن که اشاره نمودم، سه میلیون تن در کشور های منطقه صرف می شود. قرارداد های واردات از مدت ها قبل بسته می شود. کشور های صادرنماینده از جمله برزیل و آمریکا و اروپایی ها به دلیل قرارداد های بلند مدت، از دایره خارج می شوند، بنابراین به سمت کشور های دیگر می رویم. ترکیه گهگاه آمادگی صادرات دارد، بلاروس نیز گاهی این شرایط را دارد.
این کارشناس صنعت طیور کشور با اشاره به مسائل ناشی از تحریم ها در واردات مرغ ادامه داد: یک بخش مشکل هم به تحریم ها برمی شود، اگر قرار باشد مرغ بخریم، باید از تحریم ها عبور کنیم و در نتیجه با هزار مشکل هویدا و پنهان از جمله مسائل ارز و عدم حضور در بازار تجارت جهانی رو به رو هستیم؛ بنابراین مجبور به خرید از بلاروسی می شویم که مرغ با کیفیت مناسب ندارد.
وی ضمن تاکید بر اهمیت و ارزش اضافه کرده فراوری داخل، گفت: قطعا فراوری داخل، ارزش اضافه کرده قابل ملاحظه ای دارد. ما از 60 سال پیش، فراوری صنعتی طیور را در کشور شاهدیم. این بخش تا کنون هم ارزش اضافه کرده قابل ملاحظه ای ثبت نموده است. واردات نهاده های دامی از جمله سویا و ذرت و ریزمغزی ها هم به حدی ارزش اضافه کرده ایجاد نموده که ما در حال فراوری 2 و نیم میلیون تن گوشت مرغ در سال هستیم. واردات مرغ کاری غیرمنطقی است و هزینه ای بسیار بالاتر از فراوری داخلی دارد.
چهار آیین درخصوص قوانین نظارتی برای واردات مرغ از دیگر کشور ها و اهمیت واردات از کشور های شناخته شده و خوش نام، گفت: سازمان دامپزشکی ایران عضو سازمان جهانی بهداشت دام است. کشور هایی که عضو این سازمان هستند، قرارداد ها و ارتباطاتی دارند. بعلاوه ما عبارتی داریم به نام گواهی مبداء. گواهی مبداء باید تایید کند مرغ های وارداتی آلوده نیست. این گواهی تحت عنوان IHR (import health requirements) شناخته می شود. گواهی مذکور، بر اساس پروتکل های تعیینی صادر می شود. کشور هایی مثل برزیل و اعضای اتحادیه اروپا، تجربه بالایی دارند؛ بنابراین مرغ هایی که از این کشور ها می آیند، با امکان آلودگی صفر وارد می شوند. اما وقتی از کشوری واردات انجام می دهیم که در این زمینه استاندارد های بالایی ندارد، احتمال آلودگی افزایش پیدا می نماید.
چرا قضیه مرغ همواره پیچیده شده است؟
رد پای ارز را دنبال کنید!
غلامحسین جافر، رئیس هیات مدیره اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی کشور، درباره دلیل وارادات بی رویه مرغ به ایران گفت: اگر در کشور برنامه ریزی درست داشته باشیم، حتی مازاد فراوری را هم خواهیم داشت. ما زیرساخت فراوری بیش از 3 میلیون تن فراوری مرغ را داریم. اما بعضی مواقع قیمت گذاری به سمتی پیش می رود که مرغدار، رغبت خود را برای جوجه ریزی از دست می دهد. از اردیبهشت روند جوجه ریزی در ایران کمی بهبود پیدا نموده و حدود 107 میلیون جوجه ریزی داشتیم. در خرداد ماه پیش بینی 115 میلیون جوجه ریزی را نموده ایم که کفاف بازار داخل را می دهد و حتی شاید به سمت مازاد هم برویم.
وی اضافه کرد: در حقیقت ما مشکل تامین نداریم، اما در مقطعی اتفاقاتی افتاد که با مشکل افزایش قیمت رو به رو شدیم. از جمله این مسائل می توانم به مشکل تاخیر در ورود نهاده های دامی به کشور اشاره کنم که باعث افزایش قیمت جوجه شد و قیمت 15 هزار تومان به 30 هزار تومان رسید. در نتیجه مرغداران تمایل و توان خود را برای جوجه ریزی از دست دادند. انتظار ما از دولت این است که به این نوع مسائل توجه کند، اگر مسائل داخلی حل شوند، ما احتیاجی به واردات نخواهیم داشت. اگر برنامه ریزی های دولت درست باشد ما حتی مازاد فراوری داریم.
جافر درباره لزوم برطرف موانع فراوری داخل برای عدم واردات مرغ اضافه کرد: حدود هفت ماه پیش ما به حدی مرغ مازاد داشتیم که تا ده هزار تومان زیر قیمت مصوب دولت، فروش داشتیم. اگر نهاد ها به موقع و با کیفیت برسند، ما با کمبود مرغ و احتیاج وارداتی احتیاج نخواهیم داشت.
ما مخالف واردات هستیم و این موضوع را بار ها در جلساتی با سرپرست وزارتخانه مطرح نموده ایم. ما می توانیم ارز مورد استفاده برای واردات مرغ را صرف حمایت از فراوری نماینده های داخل کنیم. مواردی مثل مصوب شدن قیمت جوجه و به موقع رسیدن نهاده های دامی از دیگر مواردی است که می تواند به نفع فراوری داخلی باشد. نهاده های دامی از کشور های چین، آرژانتین و برزیل می آیند. البته مسئله تحریم ها و مسائل ارز در چگونگی واردات نهاده ها بی تاثیر نیست.
چرا احتمال واردات مرغ آلوده مهم است؟
آلودگی مرغ، نشانه ها و عوارض آن
حال اگر از مساله پیچیده مرغ و واردات آن بگذاریم و به راستی اگر مرغی آلوده باشد مردم آیا می توانند آن را تشخیص دهند؟ بهنام سپهرنیا، کارشناس بهداشت محیط درخصوص این موضوع به خبرنگاران گفت: اصولا وقتی از آلودگی صحبت می کنیم با یک کلمه کلی روبرو می شویم. آلودگی انواع و اقسام دارد. گاهی صحبت ما درباره آلودگی میکروبی به مفهوم فساد میکروبی ماده غذایی است که در ظاهر ماده غذایی هم قابل مشاهده است (خونمردگی و ...)، گاهی نیز صحبت ما درباره آلودگی ناشی از به جای مانده دارو ها است که نه به چشم دیده می شود و نه در ظاهر مرغ تغییر خاصی ایجاد می نماید؛ بنابراین برای ما مبهم است که درباره چه نوع آلودگی صحبت می کنیم. یک نکته دیگر هم موضوع خوراکی های تراریخته است که باید ببینیم این مرغ ها هم شامل این نوع خوراکی ها می شوند یا خیر. تراریخته بودن هم در ظاهر مرغ تعیین نمی شود و آنالیز های آزمایشگاهی و کامل می خواهد.
وی درباره نقش سازمان های نظارتی برای کنترل کیفیت و سلامت مرغ های وارداتی به کشور گفت: به لحاظ قانونی وقتی قرار است یک ماده غذایی وارد کشور شود، باید مجوز هایی از وزارت بهداشت و بر حسب مورد از وزارت جهاد کشاورزی و به تبع آن از سازمان دامپزشکی اخذ شود. سازمان دامپزشکی موظف است آزمایش هایی روی این نوع خوراکی ها انجام دهد و بعد از تاییدیه، اجازه ورود این اقلام را به کشور بدهد. با توجه به این که هنوز نمی دانم چه نوع آلودگی مد نظر است، نمی توانم پیش از انجام آزمایش درباره شدت یا نوع آلودگی اظهار نظر کنم.
این کارشناس وزارت بهداشت، درباره احتمال مرگ یا بیماری های شدید بر اثر مصرف مرغ های آلوده گفت: اصولا آلودگی های به جای مانده دارو ها در حیوانات ذبح شده از نوع الودگی هایی نیستند که در لحظه، افراد را درگیر نموده و منجر به مرگ شوند. به طور معمول این نوع آلودگی ها در طولانی مدت اثر سوء خواهند داشت. برای مثال جهش های ژنتیکی ایجاد می نمایند یا باعث مقاومت بدن به آنتی بیوتیک ها می شوند. این آثار عمدتا بلند مدت است و در کوتاه مدت قابل مشاهده نیست. در مورد آلودگی های میکروبی، شرایط فرق دارد و این نوع آلودگی می تواند منجر به مسمومیت مصرف نماینده شود. اما حتی اگر این نوع آلودگی هم اندک باشد، به راحتی قابل تشخیص نیست، یعنی ممکن است آلودگی میکروبی به حدی کم باشد که بدن فرد آلودگی را نشان نداده یا حتی دچار بیماری شده، اما پزشک تشخیص نداده این آلودگی به دلیل مصرف گوشت آلوده رخ داده است.
وی در مورد آسیب پذیرتر بودن بعضی از اقشار خاص در برابر آلودگی مواد غذایی تاکید نمود: بچه ها به دلیل قرار داشتن در سنین رشد و البته پایین بودن قدرت سیستم دفاعی و ایمنی بدنشان، در برابر آلودگی های مواد غذایی، آسیب پذیر تر هستند. سالمندان نیز در معرض خطر بیشتری قرار دارند. در تمام آلودگی های مواد غذایی این قاعده صدق می نماید و بچه ها، بیماران خاص و سالمندان آسیب بیشتری می بینند. اما تاکید می کنم که اگر آلودگی به شکلی باشد که مقاومت آنتی بیوتیکی در بدن افراد ایجاد کند، کل جامعه را درگیر می نماید. چون اگر آنتی بیوتیک هایی که ما مصرف می کنیم در بدن حیوانات به جای مانده باشد، بدن ما به آنتی بیوتیک ها عادت می نماید و در هنگام بیماری، مقاومت آنتی بیوتیکی خواهیم داشت.
باید به این نکته توجه کرد که هنوز شواهدی قطعی مبنی وجود مرغ های آلوده در کشور وجود ندارد. پس تا زمانی که آلوده بودن مرغ وارداتی محرز نشود، مردم نباید نگران خرید و مصرف مرغ باشند.
منبع: فرارو